دین از نگاه میرچا الیاده

در این مقاله ابتدا به روش پدیدارشناسی الیاده و تقابل آن با روش‌های تحویل‌گرا اشاره می‌شود. در ادامه برای تبیین پدیده‌ی دین در اندیشه‌ی الیاده، به مفهوم کلیدی امر مقدس در اندیشه‌ی مردمان اولیه (دینداران) پرداخته می‌شود؛ در این زمینه به اهمیت مفاهیم مکان و زمان مقدس در فرهنگ مردمان اولیه پرداخته می‌شود و بیان می‌شود که انسان دیندار با باورمند شدن به مکان مقدس، در واقع به تقلید از کار خدایان، جهان بی‌نظم و متشتت را به نظم در می‌آورد و زمان مقدس نیز در اندیشه‌ی دینداران در واقع به معنای همزمان شدن با خدایان است. در ادامه به وجودشناسی مردمان اولیه پرداخته می‌شود که به عقیده‌ی الیاده، وجودشناسی این مردمان اساسأ با وجودشناسی انسان مدرن تفاوت دارد. در این وجودشناسی، همه‌ی فرآورده‌ها و کنشها تا بدان اندازه که در یک واقعیت متعالی مشارکت دارند، معنا دارند. در اندیشه‌ی مردمان اولیه، واقعیت‌های برتر (خدایان، نیاکان، قهرمانان اسطوره‌ای...) و نیز رویدادهای مربوط به این واقعیت‌های برتر، بر واقعیت‌های عادی پیشی می‌گیرند. در ادامه پرسش از خاستگاه دین مطرح می‌شود و بیان می‌شود که در رویکرد الیاده و به طور کلی در رویکردهای پدیدارشناختی، بحث از منشأ دین اهمیت چندانی ندارد. در پایان هم نکته‌هایی به عنوان «بررسی» آمده است.